มาตรฐาน วสท. คืออะไร มีบทบาทด้านวิศวกรรมไทย อะไรบ้าง

ในโลกที่มีความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและวิศวกรรมอย่างรวดเร็ว การมีมาตรฐานในการดำเนินงานเป็นสิ่งที่จำเป็นที่ทุกประเทศต้องมี ในประเทศไทยเองก็มีการเติบโตด้านการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน และอุตสาหกรรมต่าง ๆ อย่างรวดเร็ว มาตรฐานทางวิศวกรรมที่น่าเชื่อถือเป็นสิ่งที่ต้องมีมาตรฐานเพื่อให้ทุกสถานประกอบการปฏิบัติไปในแนวางเดียวกัน

วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) จึงมีบทบาทสำคัญในการจัดทำมาตรฐานและแนวทางสำหรับวิชาชีพวิศวกรรมเพื่อให้การทำงานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและความปลอดภัยสูงสุด

ผมจะพาคุณไปรู้จักกับ วสท. ซึ่งเป็นองค์กรมาตรฐานวิศวกรรมของประเทศไทย รวมถึงเหตุผลที่ประเทศไทยต้องยึดถือมาตรฐานของ วสท. ในการพัฒนาประเทศในด้านต่าง ๆ

วสท. คืออะไร

วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ย่อสั้นๆว่า วสท. หรือชื่อในภาษาอังกฤษคือ The Engineering Institute of Thailand Under H.M. The King’s Patronage ย่อ EITเป็นสถาบันทางวิชาชีพที่มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาและควบคุมมาตรฐานทางวิศวกรรมในประเทศไทย วสท. ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2486 โดยการรวมตัวกันของสองสมาคมหลักคือ “สมาคมนายช่างแห่งกรุงสยาม” และ “สมาคมวิศวกรรมแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย” ด้วยความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาวิชาชีพวิศวกรรมในประเทศไทยให้เป็นไปตามมาตรฐานที่สอดคล้องกับนานาชาติ

นอกจากบทบาทในการกำหนดมาตรฐานแล้ว วสท. ยังมีหน้าที่สำคัญในการเผยแพร่ความรู้ทางวิศวกรรมผ่านการจัดฝึกอบรม การสัมมนา และการพัฒนาหลักสูตรต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับวิชาชีพวิศวกรรม รวมถึงการทำงานร่วมกับหน่วยงานภาครัฐและเอกชน เพื่อให้การดำเนินงานของอุตสาหกรรมต่าง ๆ เป็นไปตามมาตรฐานที่สูงสุด

ภารกิจและเป้าหมายของ วสท.

ภารกิจหลักของ วสท. คือการส่งเสริมและพัฒนาความรู้ทางวิศวกรรม พร้อมกับการสนับสนุนให้วิศวกรไทยสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและความปลอดภัยสูงสุด โดยมีการจัดทำมาตรฐานที่ครอบคลุมทั้งในด้านการออกแบบ การติดตั้ง และการใช้งานระบบต่าง ๆ ในอุตสาหกรรมวิศวกรรม นอกจากนี้ยังมีการสนับสนุนการศึกษาวิจัยทางวิศวกรรม รวมถึงการสร้างเครือข่ายระหว่างวิศวกร และผู้ที่เกี่ยวข้องในสายอาชีพทั้งในและต่างประเทศ เพื่อให้ประเทศไทยมีมาตรฐานที่เป็นที่ยอมรับในระดับสากล

บทบาทของ วสท. ในการพัฒนามาตรฐานทางวิศวกรรม

หนึ่งในหน้าที่สำคัญของ วสท. คือการกำหนดและพัฒนามาตรฐานทางวิศวกรรมที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบ การก่อสร้าง การติดตั้งระบบต่าง ๆ และการตรวจสอบการทำงาน เพื่อให้สอดคล้องกับแนวทางและเทคโนโลยีที่ทันสมัย การมีมาตรฐานที่ชัดเจนช่วยให้การดำเนินงานราบรื่น ลดความเสี่ยงในการเกิดปัญหาต่าง ๆ ทั้งในแง่ของความปลอดภัยและประสิทธิภาพ

1. กำหนดมาตรฐานการออกแบบและการก่อสร้าง

ในประเทศไทย มีการก่อสร้างอาคารและโครงสร้างพื้นฐานมากมายที่ต้องอิงตามมาตรฐานวิศวกรรมเพื่อให้เกิดความปลอดภัยสูงสุด วสท. มีบทบาทในการกำหนดมาตรฐานในการออกแบบโครงสร้างอาคาร การคำนวณน้ำหนักที่อาคารต้องรับได้ และการเลือกใช้วัสดุก่อสร้างที่เหมาะสม ตัวอย่างมาตรฐานที่สำคัญที่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้าง ได้แก่ มาตรฐานการเขียนแบบอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก มาตรฐานการควบคุมคุณภาพงานก่อสร้าง และมาตรฐานการติดตั้งระบบไฟฟ้าสำหรับอาคาร

2. กำหนดมาตรฐานการติดตั้งและการใช้งานระบบวิศวกรรม

การติดตั้งระบบต่าง ๆ ภายในอาคารหรือโรงงานอุตสาหกรรม เช่น ระบบไฟฟ้า ระบบประปา ระบบลิฟต์ หรือระบบปรับอากาศ เป็นสิ่งที่ต้องการความละเอียดและความแม่นยำสูง มาตรฐานที่ วสท. กำหนดนั้นไม่เพียงแต่ช่วยให้การติดตั้งเป็นไปอย่างถูกต้อง แต่ยังคำนึงถึงการใช้งานในระยะยาว เพื่อให้ระบบมีความเสถียรและปลอดภัย ตัวอย่างมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับการติดตั้งระบบ ได้แก่ มาตรฐานระบบลิฟต์ มาตรฐานการติดตั้งทางไฟฟ้าสำหรับประเทศไทย และมาตรฐานการป้องกันอัคคีภัยในโรงงานอุตสาหกรรม

3. กำหนดมาตรฐานการตรวจสอบและบำรุงรักษา

การตรวจสอบและบำรุงรักษาอุปกรณ์ต่าง ๆ อย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งที่จำเป็นต่อการยืดอายุการใช้งานของอุปกรณ์และป้องกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้น มาตรฐานการตรวจสอบของ วสท. เช่น มาตรฐานการตรวจสอบความปลอดภัยของโครงสร้างอาคารและมาตรฐานการบำรุงรักษาระบบไฟฟ้า ช่วยให้การดำเนินงานในสายวิศวกรรมเป็นไปตามมาตรฐานที่สอดคล้องกับเทคโนโลยีในปัจจุบัน

ทำไมต้องอิงมาตรฐาน วสท. 

การยึดถือมาตรฐานทางวิศวกรรมเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งในทุกภาคส่วน โดยเฉพาะในประเทศไทยที่มีการขยายตัวของอุตสาหกรรมและการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานอย่างต่อเนื่อง การอิงตามมาตรฐานของ วสท. มีข้อดีหลายประการ ได้แก่:

1. เพิ่มความปลอดภัย

มาตรฐานที่ วสท. กำหนดนั้นถูกออกแบบมาเพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุและปัญหาต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นจากการทำงานด้านวิศวกรรม การปฏิบัติตามมาตรฐานนี้ช่วยให้วิศวกรสามารถออกแบบและติดตั้งระบบต่าง ๆ อย่างถูกต้อง ซึ่งจะช่วยลดโอกาสในการเกิดอันตรายต่อตัวบุคคลและทรัพย์สิน

2. สร้างความเชื่อถือในระดับประเทศและสากล

มาตรฐานของ วสท. ได้รับการยอมรับจากหน่วยงานราชการ รัฐวิสาหกิจ และเอกชน การอ้างอิงตามมาตรฐานนี้ทำให้โครงการหรือผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับงานวิศวกรรมมีความน่าเชื่อถือ และสามารถยอมรับได้ในระดับสากล ซึ่งช่วยส่งเสริมให้ประเทศไทยสามารถแข่งขันในตลาดต่างประเทศได้ดีขึ้น

3. ปฏิบัติตามกฎหมาย

ในหลายกรณี มาตรฐานของ วสท. ถูกนำมาใช้เป็นเกณฑ์ในการปฏิบัติตามกฎหมาย เช่น มาตรฐานความปลอดภัยทางไฟฟ้า มาตรฐานการป้องกันอัคคีภัย และมาตรฐานการติดตั้งระบบต่าง ๆ ในอาคาร การยึดถือมาตรฐานนี้ช่วยให้องค์กรต่าง ๆ ดำเนินงานได้ตามกฎหมาย ลดความเสี่ยงทางกฎหมายที่อาจเกิดขึ้นจากการไม่ปฏิบัติตามมาตรฐานที่กำหนด

4. เพิ่มประสิทธิภาพและลดค่าใช้จ่ายในระยะยาว

การออกแบบและติดตั้งระบบต่าง ๆ ตามมาตรฐานของ วสท. ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน และลดความเสี่ยงในการเกิดปัญหาที่อาจทำให้เกิดค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมในอนาคต เช่น การซ่อมแซมหรือการปรับปรุงระบบที่ไม่ได้มาตรฐาน

ตัวอย่างของมาตรฐาน วสท. ที่สำคัญในประเทศไทย

1. มาตรฐานการติดตั้งระบบไฟฟ้าสำหรับประเทศไทย

มาตรฐานนี้กำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการติดตั้งระบบไฟฟ้าให้เป็นไปตามข้อกำหนดที่ถูกต้อง เพื่อให้เกิดความปลอดภัยในการใช้งาน รวมถึงการคำนึงถึงปริมาณไฟฟ้าที่เหมาะสมกับการใช้งานในแต่ละพื้นที่

2. มาตรฐานการก่อสร้างอาคารสูง

มาตรฐานนี้ถูกออกแบบมาเพื่อให้การก่อสร้างอาคารสูงเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่ถูกต้อง ทั้งในแง่ของความแข็งแรงของโครงสร้างและความปลอดภัยของผู้ใช้งาน

3. มาตรฐานการป้องกันอัคคีภัยในอาคาร

หนึ่งในมาตรฐานที่ วสท. ให้ความสำคัญอย่างยิ่ง คือ เรื่องการป้องกันอัคคีภัยในอาคาร การปฏิบัติตามมาตรฐานนี้จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดเหตุการณ์ไฟไหม้ ทั้งในแง่ของการออกแบบระบบป้องกันอัคคีภัย การติดตั้งอุปกรณ์ตรวจจับและเตือนอัคคีภัย การตรวจสอบระบบแจ้งเตือนไฟไหม้ ควรมีการตรวจแต่ละอุปกรณ์ในรายะเวลาเท่าไหร่ รวมถึงการวางแผนเส้นทางหนีภัยในกรณีฉุกเฉิน มาตรฐานนี้ได้รับการยอมรับในระดับประเทศ และถือเป็นข้อกำหนดที่ใช้กับอาคารสาธารณะและอาคารสำคัญหลายแห่งทั่วประเทศ

4. มาตรฐานการติดตั้งและการตรวจสอบลิฟต์

ลิฟต์เป็นอุปกรณ์สำคัญในอาคารสูง มาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับการติดตั้งและการตรวจสอบลิฟต์มีบทบาทสำคัญในการสร้างความมั่นใจให้กับผู้ใช้งานว่าลิฟต์นั้นมีความปลอดภัยสูงสุด มาตรฐานนี้ครอบคลุมทั้งการออกแบบ การทดสอบความทนทานของลิฟต์ และการตรวจสอบความปลอดภัยในการใช้งานอย่างต่อเนื่อง ซึ่งช่วยลดโอกาสในการเกิดอุบัติเหตุและเสริมสร้างความเชื่อมั่นในการใช้งานในระยะยาว

ความสำคัญของมาตรฐาน วสท. ในอนาคต

ในอนาคต มาตรฐานของ วสท. จะยังคงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนาอุตสาหกรรมวิศวกรรมในประเทศไทย โดยเฉพาะในยุคที่เทคโนโลยีและนวัตกรรมใหม่ ๆ เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว การมีมาตรฐานที่ครอบคลุมและสอดคล้องกับเทคโนโลยีที่ทันสมัยเป็นสิ่งที่จำเป็นในการสร้างความมั่นใจและปลอดภัยในการดำเนินงาน นอกจากนี้มาตรฐานที่เกี่ยวกับการป้องกันสิ่งแวดล้อมและการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืนจะได้รับความสนใจมากขึ้น ซึ่งจะช่วยส่งเสริมให้ประเทศไทยสามารถพัฒนาอุตสาหกรรมอย่างยั่งยืนและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

แนะนำบริการตรวจระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ ตามมาตรฐาน วสท. และ NFPA ตรวจสอบโดยทีมวิศวกรที่มีคุณสมบัติผุ้ตรวจถูกต้องตามกฎหมาย พร้อมออกรายงานการตรวจสอบ ใช้บริการวันนี้ลดทันที 40%

ติดต่อ : eng@safesiri.com

สรุป

วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) เป็นองค์กรที่มีบทบาทในการกำหนดมาตรฐานทางวิศวกรรมในประเทศไทย มาตรฐานที่ วสท. กำหนดไม่เพียงแต่ช่วยให้การดำเนินงานในวิชาชีพวิศวกรรมเป็นไปอย่างถูกต้องและปลอดภัย แต่ยังช่วยส่งเสริมให้ประเทศไทยสามารถแข่งขันในตลาดระดับนานาชาติได้อย่างมีประสิทธิภาพ ความร่วมมือระหว่าง วสท. กับองค์กรภาครัฐและเอกชนช่วยให้มาตรฐานเหล่านี้เป็นที่ยอมรับและนำไปใช้อย่างแพร่หลาย ในอนาคต มาตรฐานของ วสท. จะยังคงมีความสำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมและเทคโนโลยีในประเทศไทยให้ก้าวหน้าต่อไป